متشابه مطلق
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
متشابه مطلق : آیه غیر قابل دسترسی به معنای آن
«متشابه مطلق» به آیه‌ای گفته می‌شود که دسترسی به معنای آن به هیچ وجه ممکن نباشد. گرچه در تقسیم‌بندی متشابه، متشابه مطلق از اقسام آن شمرده می‌شود؛ اما مصداق خارجی در قرآن کریم ندارد؛ چنان‌که علامه طباطبایی (ره) می‌فرماید: در قرآن مجید آیه‌ای نداریم که هیچ گونه دسترسی به مراد واقعی‌اش نباشد، و آیات قرآنی یا مانند خود محکمات بلاواسطه محکمند یا مانند متشابهات، باواسطه محکمند. اما حروف مقطعه فواتح سور اصلاً مدلول لفظی لغوی ندارند؛ لذا از مقسم محکم و متشابه بیرونند.
منابع
- قرآن در اسلام : صفحه 49
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 3 : صفحه 64
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 3 : صفحه 70
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 3 : صفحه 65