مبادی شأنی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مبادی شأنی : مبادی اشتقاق فعلیت نیافته و دارای شأنیت تأثیر
مبادی شأنی، از اقسام مبادی مشتقات بوده و در جایی است که مبدأ مشتق، به صورت شأنیت و قوه می‌باشد، مانند: ' مثمر '؛ به این بیان که یک درخت در صورتی مثمر (میوه دهنده) می‌باشد که شأنیت و استعداد آن را داشته باشد، هر چند که بالفعل و در زمان حاضر میوه‌ای نداشته باشد؛ بنابراین، نسبت به درختی که در زمستان هیچ گونه برگ و میوه‌ای ندارد، به اعتبار این که در بهار و تابستان میوه خواهد داد و استعداد آن را دارد، صدق مثمر صحیح است و تا زمانی که این استعداد وجود دارد تلبس آن به این مبدأ فعلی است، مگر آن که درخت خشک یا بریده شود.
در کتاب ' انوار الاصول ' آمده است: '… سادسها: التلبس علی نحوالشأنیة نحو ' القاتل ' فی قولنا: السم القاتل، فان القتل لم یصدر منه فعلا بل انما یکون فیه شأن القتل… '.
پانوشت
منابع
- کفایة الاصول : صفحه 62
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 61
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «مبادی شأنی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: