قطع موضوعی وصفی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
قطع موضوعی وصفی : قطع مأخوذ در موضوع، به سبب صفت نفسانی بودن آن
قطع موضوعی وصفی، مقابل قطع موضوعی طریقی بوده و عبارت است از قطعی که به دلیل صفت نفسانی بودنش در موضوع حکم شارع لحاظ شده است، مانند این که شارع بگوید: ' یجب فی الصبح رکعتان مقطوعتان ' یا ' یجب فی المغرب ثلاث رکعات مقطوعة '.
توضیح:
قطعی که شارع در موضوع حکم شرعی اخذ کرده، از دو لحاظ قابل بررسی است؛
یکی از لحاظ صفت نفسانی بودنش ـ صفتیت ـ و دیگری از لحاظ طریقیت و کاشفیت آن از واقع. در نظر گرفتن لحاظ صفت بودن قطع، به این معنا است که قطع یکی از صفات نفسانی است که در نفس قاطع به وجود میآید. این صفت نفسانی، یک صفت حقیقی و در مقابل اوصاف اعتباری و انتزاعی است، ولی از آن جا که صفت حقیقی ذات اضافه است یک نسبت و رابطهای با قاطع دارد و یک نسبت و رابطهای هم با مقطوع. اگر قطع به لحاظ رابطهای که با قاطع دارد در موضوع اخذ شود، به آن قطع موضوعی وصفی میگویند و اگر به لحاظ رابطهای که با مقطوع دارد در موضوع اخذ شود، به آن قطع موضوعی طریقی گفته میشود.
منابع
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 48
- اصطلاحات الاصول : صفحه 222
- تلخیص الاصول : صفحه (147-149)
- مصباح الاصول جلد 2 : صفحه (32-33)
- فرائد الاصول : صفحه 6
- جواهرالاصول : صفحه (87-88)
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه (254-255)
- شرح رسائل جلد 1 : صفحه 24
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 82
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «قطع موضوعی وصفی» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه قطع موضوعی وصفی به زیرصفحه قطع موضوعی وصفی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 5، 14
- اصطلاحات الاصول : صفحه 222
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 176
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 45، 48، 64
- المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 61
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه (254-255)، 260
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 82
- بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 72
- تلخیص الاصول : صفحه (147-149)، 149
- تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 19، 37
- جواهرالاصول : صفحه (87-88)، 92
- شرح رسائل جلد 1 : صفحه 24
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 214
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 6
- فرائد الاصول : صفحه 6
- فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 9، 26، 27
- کفایة الاصول : صفحه 303
- مصباح الاصول جلد 2 : صفحه (32-33)
- منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 68
- نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 14