عملکردها

قسم‌های مضمر قرآن

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

قسم‌های مضمر قرآن : سوگندهای غیر صریح؛ فاقد حرف قسم یا فعل قسم

سوگندهایی که حرف قسم یا فعل قسم در آن‌ها به کار نرفته است قسم‌های مضمر قرآن کریمند؛ زیرا سوگند بودن آن روشن نیست؛ بلکه از نشانه‌ها و قرائن فهمیده می‌شود.

قسم‌های مضمر قرآن بر دو قسم است:

1. قسم‌هایی که به دلیل به کار رفتن بعضی از حروف فهمیده می‌شود؛ مانند لام توطئه و لام قسم در: «لَئِنْ أَنجَیْتَنَا مِنْ هَذِهِ لَنَکُونَنِّ مِنَ الشَّاکِرِینَ» (یونس// 22) . و لام قسم و «ن» تأکید در: «وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ» (بقره// 155) .

2. قسم‌هایی که معنا بر آن دلالت دارد؛ مانند: «وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَی رَبِّکَ حَتْمًا مَّقْضِیًّا» (مریم// 71) . که «والله… » در تقدیر است. و: «إِن کُلُّ نَفْسٍ لَّمَّا عَلَیْهَا حَافِظٌ» (طارق// 4) . و: «وَإِن کُلٌّ لَّمَّا جَمِیعٌ لَّدَیْنَا مُحْضَرُونَ» (یس// 32).

منابع

  1. الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه (55-56)

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «قسم‌های مضمر قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

قسمهای معنوی قرآن

اعم

قسمهای قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قسم‌های مضمر قرآن به زیرصفحه قسم‌های مضمر قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه (55-56)
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 42، 43
  • سوگندهای قرآن (پایان نامه) : صفحه 261
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 223