عملکردها

قسم‌های ظاهر قرآن

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

قسم‌های ظاهر قرآن : سوگندهای صریح و آشکار قرآن

در قَسَم‌های ظاهر قرآن، ذکر حرف قسم، فعل قسم یا هر دو به صراحت آمده است.

سوگند همراه حرف قسم: «وَالسَّمَاء ذَاتِ الْحُبُکِ»؛ «قسم به آسمان که در آن راه‌های بسیار است!» (ذاریات// 7) .

سوگند همراه فعل قسم: «لَا أُقْسِمُ بِیَوْمِ الْقِیَامَةِ»؛ «سوگند یاد می‌کنم به روز قیامت» (قیامت// 1) .

سوگند همراه حرف و فعل قسم: «وَأَقْسَمُواْ بِاللّهِ جَهْدَ أَیْمَانِهِمْ لَئِن جَاءتْهُمْ آیَةٌ لَّیُؤْمِنُنَّ بِهَا»؛ «و به خدا به سخت‌ترین سوگند قسم یاد کردند اگر آیتی بیاید ایمان آورند» (انعام// 109) .

قسم‌های صریح و آشکار قرآن 81 مورد است؛ 63 مورد در آیات مکی و 18مورد در آیات مدنی.

قسم‌های ظاهر قرآن به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

1. قسم‌هایی که خدا یاد کرده است؛ 2. قسم‌هایی که از انبیا و مؤمنان نقل شده است؛ 3. قسم‌هایی که از منافقان و کافران حکایت شده است؛ 4. قسم‌هایی که از ابلیس نقل شده است.

نیز ر.ک:قسم‌های الهی، قسم‌های مردمی، قسم‌های ابلیس.

منابع

  1. الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 55
  2. اسالیب القسم فی اللغة العربیة : صفحه (360-370)

اصطلاح‌نامه

اعم

قسمهای قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قسم‌های ظاهر قرآن به زیرصفحه قسم‌های ظاهر قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اسالیب القسم فی اللغة العربیة : صفحه (360-370)
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 54، 55
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 42