عملکردها

قرائت صحابه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

قرائت صحابه : قرائات منسوب به صحابه

افرادی از صحابه پیامبر (ص) به مهارت در قرائت قرآن و همچنین حفظ قرآن شهرت خاصی داشتند و در این آگاهی به مقام استادی و تعلیم نائل شدند. آن‌ها به قرائت‌های مختلفِ مورد تأیید و تصویب پیغمبر (ص) آشنایی داشتند و در آشنایی به قرائات، از حافظه مدد می‌گرفتند؛ لذا قاریان زمان پیامبر (ص) حفاظ قرآن نیز بودند که به تعلیم قرائت قرآن می‌پرداختند. معروف‌ترین این‌ها عبارتند از: امام علی (ع) ؛ عثمان؛ ابیّ بن کعب؛ زید بن ثابت؛ ابن‌مسعود؛ ابوالدرداء؛ ابوموسی اشعری.

برخی از مؤلفان علوم قرآنی همچون جلال‌الدین بُلقَینی، قرائات را بر سه قسم: متواتر، آحاد و شاذ شمرده و قرائت صحابه را از نوع قرائت آحاد، قرائت تابعان را از قرائات شاذ، و قرائات متواتر را منحصر در قرائات هفتگانه مشهور می‌دانند؛ اما بسیاری از دانشمندان علوم قرآنی در تعیین مصادیق اقسام قرائات، این نظر را مردود دانسته و ملاک‌های دیگری ارائه کرده‌اند.

در آثار علوم قرآنی گاهی به جای قرائت، از کلمه «حرف» استفاده می‌شود، مثل: حرف زید و حرف اُبیّ بن کعب، که مراد، قرائت و طریقه این دو است.

نیز ر.ک:قرائات آحاد، قرائات متواتر، قرّای صحابه.

منابع

  1. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (281-258)
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 251
  3. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 256

اصطلاح‌نامه

اعم

قرائت قرآن ( علوم قرآنی )

وابسته

اصحاب ائمه ( ع )، قرّای صحابه

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قرائت صحابه به زیرصفحه قرائت صحابه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 251، (258-281)، (281-258)
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 256
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 45
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (238-243)، 358