عملکردها

فرار تاکتیکی از جهاد

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تَحَرُّف: رویگردانی از محلی به اطراف آن) عقب نشینی تاکتیکی (.

خداوند در قرآن کریم ضمن بر حذر داشتن مؤمنان از فرار از جنگ، دو گروه را استثنا کرده است: متحیِّز) ر تحیّز (و متحرّف. 1 مراد از متحرّف جنگجویی

________________________________________

370

است که به منظور نبرد در نقطه‏ای دیگر از جبهه، سنگر خود را رها کرده، از دشمن روی می‏گرداند. از این عنوان در باب جهاد بحث شده است.

به نصّ قرآن کریم، تحرّف در جنگ جایز است. منشأ تحرّف می‏تواند یکی از امور زیر باشد:

1. انتقال به مکان و فضایی باز و وسیع از فضایی بسته.

2. انتقال به محل وجود آب برای رفع عطش که مانعی برای جنگیدن است.

3. انتقال از نقطه رو به خورشید - که جنگیدن در آن دشوار است - به نقطه‏ای دیگر که پشت به خورشید قرار می‏گیرد و راحت‏تر می‏جنگد.

4. انتقال به محلی مناسب برای تجهیز خود و یا تعمیر و تعویض ابزار جنگی.

البتّه موارد یادشده مثالها و مصادیقی برای نوع مصالحی است که اقتضای تحرّف دارد. 2

1. انفال/ 2 16. جواهر الکلام 59 - 58 /21.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 369

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «فرار تاکتیکی از جهاد» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تحرف، عقب نشینی تاکتیکی از جنگ

اعم

فرار از جهاد

وابسته

فرار از جهاد با عذر، متحرف

منابع

  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 2 : صفحه 391
  • المغنی و الشرح الکبیرعلی متن المقنع جلد 10 : صفحه 382
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 16 : صفحه 158
  • النضید فی شرح روضة الشهید جلد 8 : صفحه (57-59)، 59
  • تحریرالاحکام (ط ج) جلد 2 : صفحه 140
  • تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 61
  • ترجمه شرایع الاسلام جلد 1-2 : صفحه 112
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 381
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 59
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 31 : صفحه 78
  • غایة المراد و حاشیة الارشاد جلد 1 : صفحه 481
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 369
  • قواعدالاحکام : صفحه 484
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 7 : صفحه 452
  • مهذب الاحکام جلد 15 : صفحه 118