عملکردها

غلو ادبی قرّا

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

غلو ادبی قرّا : تکیه قاریان بر استنباط‌های ادبی خویش؛ از عوامل اختلاف قرائات

یکی از عوامل مؤثر در پیدا شدن اختلاف قرائت‌ها، اطلاعات و معلومات ادبی برخی از قاریان بوده است که با خودپسندی و اتکا بر معلومات خویش و بر پایه قواعد مقبول آنان در ادبیات عرب قرائت خاصی را اختیار کرده‌اند؛ هرچند آن قرائت، شاذ و برخلاف مشهور یا مخالف با رسم‌الخط باشد.

از میان آن‌ها ابوبکر عطاء شاگرد ابن‌شنبوذ است که دانشمندترین مردم زمان خود در نحو و قرائت به شمار می‌رفت؛ لذا به قرائت‌های مشهور و آن‌چه از طریق نقل وارد شده بود توجهی نداشت، و قرائتی را می‌پذیرفت که خود او آن را صحیح و با سیاق و معنای آیه مناسب می‌دانست.

وی کلمه «نَجِیّاً» در آیه: «فَلَمَّا اسْتَیْأَسُواْ مِنْهُ خَلَصُواْ نَجِیًّا» (یوسف// 80) را «نجبا» می‌خواند که مورد اعتراض شدید فقها و حاکم وقت قرار گرفت.

اکثر قرائت‌های دانشمندان علم نحو مانند کسایی را که قرائتی اختیار می‌کردند می‌توان مبتنی بر همین عامل (خودپسندی و اتکا به معلومات شخصی) دانست.

بسیاری از دانشمندان علم نحو و ادیبان عرب، قاریان را به کمی معلومات ادبی و خطا در قرائت متهم می‌کردند و بر قرائت‌های آنان که با قواعد زبان عرب مخالف بود خط بطلان می‌کشیدند.

منابع

  1. التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 31

اصطلاح‌نامه

اعم

اسباب اختلاف قرائات

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه غلو ادبی قرّا به زیرصفحه غلو ادبی قرّا/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 29، 31، 32