طریقیت امارات

توضیح مفهومی

طریقیت امارات : طریق بودن اماره برای کشف حکم واقعی

طریقیت امارات، به معنای طریق بودن اماره‌ها به واقع و نشان دادن حکم واقعی به مکلف است.

طریقیت امارات، جعلی و عرضی بوده و کشف آنها از واقع نیز تام نیست؛ به خلاف قطع که طریقیت آن ذاتی است و واقع را به طور تام نشان می‌دهد، و به واسطه همین ویژگی است که حجیت قطع نیز ذاتی بوده و به جعل شارع احتیاج ندارد؛ به خلاف ظن و امارات ظنی که حجیت آنها از طریق تتمیم کشف تعبدی بوده و به جعل جاعل است؛ به این معنا که شارع به مکلف می‌گوید هر چند که در ظن همواره درصد کمی از خطا وجود دارد، اما تعبداً این درصد کمِ خطا را نادیده بگیر و مؤدای اماره را حکم واقعی به حساب بیاور.

نکته اول:

مشهور علمای شیعه و سنی، امارات ظنی را حتی در فرض انفتاح باب علم، حجت می‌دانند، ولی در این که حجیت امارات، از باب طریقیت است یا از باب سببیت، اختلاف دارند.

مراد از طریقیت اماره این است که اماره سبب ایجاد مصلحت در مؤدای خود نمی‌شود، بلکه صرفاً طریق به واقع است؛ به خلاف سببیت.

نکته دوم:

می توان گفت: اصل طریقیت ظن به واقع نیز ذاتی است، اما کاشفیت تام آن از واقع، تعبدی و به جعل شارع است؛ یعنی ظن، مکلف را به واقع می‌رساند، اما آن را به طور غیر واضح به او نشان می‌دهد و شارع به او دستور می‌دهد تعبداً غیر واضح را واضح حساب نماید.

منابع

1. انوار الاصول جلد 3 : صفحه 524
2. آراؤنا فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 122
3. مقالات اصولی : صفحه 82
4. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 40
5. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 27
6. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 10
7. شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 112
8. فرهنگ نامه اصول فقه

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه طریقیت امارات به زیرصفحه طریقیت امارات/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آراؤنا فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 122
• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 9
• اصطلاحات الاصول : صفحه 138، 139
• اصول الفقه جلد 2 : صفحه 27، 40، 42
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 10
• المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 429
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 524، 527
• بحوث فی الاصول جلد -1 : صفحه 120
• تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 203، 205
• شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 112
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 40، 43
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 484، 753
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 261، 266، 276
• مقالات اصولی : صفحه 82
• منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 188
• نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 235
• نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 235