شرایط تخصیص
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
شرایط تخصیص : امور مؤثر در صحت حمل عام بر خاص
شرایط تخصیص، به شرط هایی گفته میشود که در صحت حمل عام بر خاص تأثیر دارد. این شرایط عبارت است از:
1. وجود دو دلیل لفظی که میان آن دو تعارض بدوی باشد؛
2. موضوع یکی از دو دلیل عام و موضوع دیگری خاص ـ خاصِ همان عام - باشد؛
3. دلالت دلیل خاص، قوی تر از دلیل عام، و خاص در حکم قرینه برای عام باشد؛ به بیان دیگر، عام اِبای از تخصیص نداشته و پذیرای آن باشد؛
4. حمل عام بر خاص سبب از بین رفتن تعارض بدوی گردد؛ به بیان دیگر، جمع عرفی ممکن باشد؛
5. دلیل خاص هم زمان یا قبل از فرارسیدن وقت عمل به عام، رسیده باشد، چون خاص برای عام بیان است و تأخیر بیان از زمان عمل در نظر عقل ناپسند میباشد؛
6. حمل عام بر خاص در نظر عرف مستهجن و قبیح نباشد.
نیز ر.ک:عام آبی از تخصیص.
منابع
- اصول فقه : صفحه (156-157)
- الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه 216
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 114
- تقریرات اصول جلد 2 : صفحه 95
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه شرایط تخصیص به زیرصفحه شرایط تخصیص/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.