سُوَر ال

توضیح مفهومی

سُوَر ال : سوره‌های آغاز شده با حروف مقطّعه «ال»

تعدادی از سوره‌های قرآن با حروف مقطعه آغاز می‌شوند. همین امر سبب شده است که از این سوره‌ها به صورت گروهی و با نام خاصی یاد می‌شود. برخی از این اسامی به شرح ذیل است:

1. سُوَر «ال»: سوره هایی که با حروف مقطعه «ال» آغاز شده‌اند. سوره‌ای که با خصوص این دو حرف آغاز شده باشد وجود ندارد. اما سوره‌های آغاز شده با حروف مقطعه مشتمل بر این دو حرف عبارتند از: سُوَر «الر» و سُوَر «الم» که توضیح آن در ادامه می‌آید.

2. سُوَر «الر»: سوره هایی که با حروف مقطعه «الر» آغاز شده‌اند. سوره هایی که با خصوص این سه حرف آغاز شده‌اند عبارتند از: یونس، هود، یوسف، ابراهیم، حِجر. و اما سوره‌ای که حرفی اضافه بر این سه حرف دارد عبارت است از: رعد (المر) .

3. سُوَر «الم»: سوره هایی که با حروف مقطعه «الم» آغاز شده‌اند. سوره هایی که با خصوص این سه حرف آغاز شده‌اند عبارتند از: بقره، آل عمران، عنکبوت، روم، لقمان، سجده. و اما سوره هایی که حرفی اضافه بر این سه حرف دارند عبارتند از: رعد (المر) ، اعراف (المص) . از این سوره‌ها به نام‌های «میمات القرآن» و «میادین القرآن» نیز یاد می‌شود.

ابوالحسن علی بن محمد سخاوی (558-642 ق) در کتاب ~جمال القرّاء و کمال الإقراء~ نقل می‌کند که برخی از پیشینیان گفته‌اند: در قرآن، میادین، بساتین، مقاصیر، عرائس، دبابیج، و ریاض وجود دارد.

مَیادینِ قرآن: سور و آیاتی است که با « الم » آغاز میشود. میادین جمع میدان میباشد.

بَساتینِ قرآن: سوری است که با « المر » آغاز گردد. بساتین، جمع بُستان و مُعَرَّبِ بوستان است.

مَقاصیرِ قرآن: سور حامدات یعنی سوری هستند که با ماده‌ای از « حمد » آغاز میشود. مقاصیر، جمع مقصوره و بمعنی رواق و ایوان یا شبستان است.

عَرائِسِ قُرآن: سُوَر مسبّحات یعنی سوری است که با تسبیح آغاز گردد. عرائس، جمع عروس است.

دَبابیجِ قرآن: سوره آل عمران است. دیابیج، جمع دیباج بمعنی حریر و معرب دیبا است.

رِیاضِ قرآن: سوره هایی است که به « مفصّل » نامبردار است. ریاض، جمع روضه و بمعنی باغ و بوستان است.

نیز ر.ک:سُوَر حوامیم، سُوَر طواسیم، سُوَر طواسین.

منابع

1. جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه (178-179)
2. تاریخ قرآن : صفحه (596-597)
3. پژوهشی پیرامون آخرین کتاب الهی جلد 1 : صفحه (221-222)
4. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 246
5. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 201
6. تاریخ جمع قرآن : صفحه (223-224)
7. پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (104-106)

اصطلاح‌نامه

اعم

اسامی گروهی سُوَر

وابسته

حروف مقطعه قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سُوَر ال به زیرصفحه سُوَر ال/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 201
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 246
• البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 536
• تاریخ جمع قرآن : صفحه (223-224)
• تاریخ قرآن : صفحه (596-597)
• جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه (178-179)
• پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (104-106)
• پژوهشی پیرامون آخرین کتاب الهی جلد 1 : صفحه (221-222)