عملکردها

سراج ( قرآن )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

سراج ( قرآن ) : یکی از اوصاف قرآن

«سراج» به معنای چراغ، آنچه با فتیله و روغن روشن می‌شود و از هر چیز نورانی به سراج تعبیر می‌شود، همچون خورشید. به نظر بعضی از مفسران «سراج منیر» در آیه 46 سوره احزاب از اسامی و صفات قرآن است «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِیرًا ** وَدَاعِیًا إِلَی اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجًا مُّنِیرًا»؛ ‌ «ای پیامبر ما تو را گواه فرستادیم و بشارتگر و انذاردهنده. و تو را دعوت‏کننده بسوی خدا به فرمان او قرار دادیم، و چراغی روشنی‏بخش‏».

بیشتر مفسران «سراجاً منیراً» را یکی از اوصاف پیامبر گرامی (ص) دانسته‌اند؛ و«سراج منیر» بودنش به این است که خداوند متعال آن جناب را طوری قرار داد که مردم به وسیله او به سعادت خود و به راه نجاتشان از ظلمتهای شقاوت و گمراهی هدایت شوند. برخی نیز آن را از اسامی و صفات قرآن شمرده‌اند؛ با این توجیه که پیامبر (ص) صاحب سراج منیر است که همان قرآن باشد، و تقدیر آیه شریفه چنین است: «إنّا أرسلناک… ذا سراج منیر؛ تو را برای رسالت فروفرستادیم؛ در حالی که تو صاحب سراج منیر (قرآن) هستی». بدین سان، قرآن سراج منیر است؛ چون انسان را به نور هدایتِ خود به راه راست و استوار می‌خواند.

منابع

  1. مفردات الفاظ القرآن : صفحه (229-230)
  2. محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 405
  3. تفسیر روح المعانی جلد 22 : صفحه 46
  4. التفسیر الکبیر جلد 25 : صفحه 217
  5. مجمع البیان فی تفسیر القران جلد 8 : صفحه 168
  6. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 16 : صفحه 330

اصطلاح‌نامه

اعم

اسامی و صفات قرآن

منابع

  • التفسیر الکبیر جلد 25 : صفحه 217
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 16 : صفحه 330
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 12
  • تفسیر روح المعانی جلد 22 : صفحه 46
  • شناختی از قرآن : صفحه 11
  • مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 8 : صفحه 168، 363
  • مجمع البیان فی تفسیر القران جلد 8 : صفحه 168
  • محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 405
  • مفردات الفاظ القرآن : صفحه (229-230)