عملکردها

دلالت مفهومی ( اصول فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

دلالت مفهومی ( اصول فقه ) : دلالت لفظ بر لازم معنای منطوقی

دلالت مفهومی، از اقسام دلالت لفظی و مقابل دلالت منطوقی بوده و به دلالت لفظ بر معنای لازم جمله، گفته می‌شود؛ یعنی معنای مفهومی، به طور مستقیم از جمله به دست نمی‌آید، بلکه لازم معنای منطوقی است، هر چند در این که این لزوم، لزوم بیّن به معنی الاخص است (قول مشهور) یا غیر آن، اختلاف وجود دارد؛ برای مثال، در روایت آمده است: ' اذا بلغ الماء قدر کرّ لاینجّسه شی ء ' که دلالت مفهومی آن این است که ' اذا لم یبلغ کراً یتنجس '.

در این که مفهوم، صفت دلالت است یا صفت مدلول، اختلاف وجود دارد؛ بعضی همانند مرحوم ' بروجردی ' آن را صفت مدلول و برخی دیگر صفت دلالت می‌دانند. برخی نیز آن را امر نسبی به شمار می‌آورند.

نکته:

در حجیت دلالت مفهومی اختلاف وجود دارد.

نیز ر.ک:مفاهیم ( اصول فقه ).

منابع

  1. نهایة الاصول جلد 1 : صفحه 290
  2. مناهج الاصولیین : صفحه 124
  3. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 2 : صفحه 178
  4. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 144
  5. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 324
  6. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 414
  7. قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 304
  8. اصول الفقه جلد 1 : صفحه (111-112)
  9. اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 361
  10. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 20
  11. فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 394
  12. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

دلالت لفظی ( اصول فقه )

وابسته

دلالت منطوقی، مفاهیم ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه دلالت مفهومی ( اصول فقه ) به زیرصفحه دلالت مفهومی ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 414
  • اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 361
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه (111-112)
  • اصول الفقه : صفحه 143
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 466
  • المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 339
  • المنطق جلد 1 : صفحه (111-112)
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 20
  • حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 445
  • فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 324
  • فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 394
  • قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 304
  • کفایة الاصول : صفحه 230
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 144
  • مناهج الاصولیین : صفحه 124
  • مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 2 : صفحه 178
  • نهایة الاصول جلد 1 : صفحه 290
  • نهایة الاصول : صفحه 292، 294