دلالت اقتضا ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
دلالت اقتضا ( اصول فقه ) : دلالت سیاقیِ غیر مقصود متکلم
دلالت اقتضا از اقسام دلالت سیاقی و دلالتی است که در هنگام استعمال، مقصود مستقیم گوینده نیست، ولی صدق یا صحت کلام از نظر عقل، شرع، لغت و یا عرف و عادت متوقف بر آن است، مانند آن که صحت و یا صدق کلام، مستلزم تقدیر گرفتن کلمه یا عبارتی باشد؛ برای مثال، در آیه « و اسئل القریة » [۱] که به معنای « و اسئل اهل القریة » است، کلمه ' اهل ' که جزئی از اجزای کلام می‌باشد در متن آیه ذکر نشده، ولی به اقتضای مقام، مسلّم است که آن کلمه در کلام مستتر و مراد گوینده است؛ بنابراین، کلیه مواردی که کلام به ملازمه بر معنای مفردی دلالت می‌کند، و کلیه موارد مجاز در کلمه، مجاز در حذف و مجاز در اسناد، داخل در دلالت اقتضا می‌باشد.
پانوشت
منابع
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه (131-132)
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 414
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 360
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 355
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 286
- اصطلاحات الاصول : صفحه 133
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 204
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 317
- انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 34
- اصول فقه : صفحه 131
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «دلالت اقتضا ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه دلالت اقتضا ( اصول فقه ) به زیرصفحه دلالت اقتضا ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 414
- اصطلاحات الاصول : صفحه 133
- اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 248
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 35، 355، 360
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه (131-132)، 132، 134
- اصول فقه : صفحه (73-74)'131، 131
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 105
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 61
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 317
- القرآن الکریم سوره 12 ، آیه 82
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 232
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 340
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 228
- انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 34
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 286
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 22
- علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی : صفحه 150
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 204
- فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 342