عملکردها

دلالت اشاره ( اصول فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

دلالت اشاره ( اصول فقه ) : لوازمِ غیر مقصودِ کلام متکلّم

دلالت اشاره، از اقسام دلالت سیاقی بوده و عبارت است از دلالتی که لازمه کلام است، ولی مدلول التزامی آن نیست؛ به بیان دیگر، لازمه کلام (لزوم غیر بیّن یا بیّن به معنای اعم) در صورتی که عرفاً مقصود گوینده محسوب نشود، دلالت اشاره نامیده می‌شود، چه از یک کلام استنباط شود و چه از چند کلام؛ برای مثال، آیه‌ای در سوره احقاف دلالت می‌کند بر این که مجموع مدت بارداری و شیر دادن، سی ماه است. «و حمله و فصاله ثلاثون شهرا» [۱] ، در حالی که آیه‌ای دیگر در سوره لقمان مدت شیر دادن را دو سال ذکر کرده است «و الوالدات یرضعن اولادهن حولین کاملین» [۲] که از این دو آیه به دلالت اشاره به دست می‌آید که کمترین مدت بارداری شش ماه است.

پانوشت

  1. القرآن الکریم سوره 46 ، آیه 15
  2. القرآن الکریم سوره 2 ، آیه 233

منابع

  1. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 134
  2. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 295
  3. اصطلاحات الاصول : صفحه 133
  4. اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 361
  5. الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 318
  6. مفاتیح الاصول : صفحه 13
  7. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 414
  8. مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 68
  9. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «دلالت اشاره ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اشاره نص، دلالت التزام عقلی، دلالت ایما، دلالت معنوی

اعم

دلالت سیاقی ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه دلالت اشاره ( اصول فقه ) به زیرصفحه دلالت اشاره ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 414
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 133
  • اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 240، 241، 244
  • اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 361
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 123، 134
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 96
  • اصول فقه : صفحه 75
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 61، 62
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 317، 318
  • القرآن الکریم سوره 2 ، آیه 233
  • القرآن الکریم سوره 46 ، آیه 15
  • القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 245
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 2 : صفحه 292
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : صفحه 143
  • المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 340، 341
  • الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 228، 229، 238
  • بحوث فی علم الاصول جلد 7 : صفحه 263
  • حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 289
  • شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 295
  • عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 231
  • علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی : صفحه 145
  • مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 68
  • مفاتیح الاصول : صفحه 13