خطاب معدومین
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
خطاب معدومین : خطاب افراد غیر موجود در زمان خطاب
خطاب به معدومین، به معنای مورد خطاب قرار گرفتن کسانی است که در زمان خطاب شارع هنوز به دنیا نیامدهاند.
میان اصولیون بحث است که آیا خطابهای شفاهی شارع، تنها به مخاطبان حاضر در مجلس خطاب اختصاص دارد یا کسانی که در زمان خطاب حاضر بوده، ولی در مجلس خطاب نبودهاند را نیز شامل میشود و یا علاوه بر دو گروه قبلی، همه کسانی را که در زمان خطاب موجود نبوده و درآینده به دنیا میآیند نیز در برمی گیرد.
درباره معدومان، این بحث مطرح میگردد که آیا انسانهای غیر موجود در زمان بعث و زجر ـ زمان صدور تکلیف ـ که وجود آنها مفروض و مقدر است، ممکن است مورد تکلیف قرار گیرند؛ به بیان دیگر، آیا میتوان معدومان را به صورت حقیقی مورد خطاب قرار دارد؟ برخی از بزرگان ' حنابلة ' اعتقاد دارند میتوان آنها را به صورت حقیقی مورد خطاب قرار داد؛ امّا اصولیون اعتقاد دارند چنین چیزی محال است و خطابها مخصوص حاضران در مجلس خطاب بوده و مورد خطاب قرار گرفتن دیگر مکلفان (غایبان و معدومان) از راه ضرورت و قاعده اشتراک در تکلیف و اجماع بر آن، ثابت میشود. دیدگاههای دیگری نیز در این باره وجود دارد.
پانوشت
منابع
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 229
- کفایة الاصول : صفحه (266-267)
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 489
- تحریرالمعالم : صفحه 106
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 275
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «خطاب معدومین» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه خطاب معدومین به زیرصفحه خطاب معدومین/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 489
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 414
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 481
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 538، 540، 541، 544
- المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 129
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 133، 134، 135، 136، 137، 138
- تحریرالمعالم : صفحه 106
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 524
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 500
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 519، 521، 523
- سیری کامل در اصول فقه جلد 8 : صفحه (327-344)
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 182، 183
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 67
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 548
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 229، 233
- کفایة الاصول : صفحه 266، 267، 269
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 114
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 274، 275
- مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 459
- نهایة الاصول : صفحه 349، 352
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 532