عملکردها

خطاب ذمّ

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

خطاب ذمّ : خطاب در مقام مذمّت مخاطب

«خطاب ذم» از جمله خطاب‌های قرآن است؛ مانند:

1. «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ کَفَرُوا لَا تَعْتَذِرُوا الْیَوْمَ»؛ ‌«ای کسانی که کافر شده‌اید! امروز عذرخواهی نکنید!» (تحریم// 7) .

2. «قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ» (کافرون// 1) که هر دو آیه در مقام اهانت و مذمّت کفارند.

سرّ این که در بیشتر آیات مانند «إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ» (بقره// 6) و «قُل لِلَّذِینَ کَفَرُواْ» (انفال// 38) ، کفار به صورت غایب خطاب شده‌اند، اِعراض از آنان و پرهیز از سخن گفتن مستقیم با آن‌ها است؛ که این نوعی تحقیر و مذمت به شمار می‌رود.

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 230
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 110
  3. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 108

اصطلاح‌نامه

اعم

خطابات قرآن

وابسته

خطاب مدح

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خطاب ذمّ به زیرصفحه خطاب ذمّ/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آموزش علوم قرآن جلد 3 : صفحه 110
  • اسباب النزول جلد 2 : صفحه 248
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 110
  • الاعلام, قاموس التراجم لأشهر الرجال و النساءمن العرب و المستعربین و المستشرقین : صفحه 368
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 230
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 248
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 108
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 368