خرابی

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ خرابی

◄ خرابی موقوف ( فقه )

توضیح مفهومی

خرابی: ویرانی و انهدام.

از آن در بابهای طهارت، صلات، جهاد، تجارت، اجاره، شرکت و وقف سخن گفته‏اند.

خراب کردن قبر مسلمان به خاک سپرده شده در قبرستان وقفی، با علم به پوسیدن بدن وی جایز است. قبر کسانی که تعظیم آنان واجب است، مانند انبیا، ائمّه، امام زادگان، علما و شهدا، از این حکم مستثنا و تخریب قبر آنها حرام است. 1

بازسازی قبر پس از خرابی آن، جز قبور کسانی که واجب التعظیم‏اند، کراهت دارد. 2

خراب کردن مسجد حرام است؛ لیکن تخریب مسجد مشرف به ویرانی جایز و تجدید بنای آن مستحب است. در جواز تخریب مسجد برای توسعه اختلاف است. بسیاری قائل به جواز آنند3) ر مسجد (.

از وظایف دولت اسلامی تخریب معبد جدید بنا شده از سوی اهل ذمّه) ر اهل ذمّه (در محلّ غیر مجاز است؛ لیکن نسبت به معبد موجود که مجاز به نگهداری آن هستند، در صورت ویرانی آیا برای آنان تجدید بنای آن جایز است یا نه؟ مسئله اختلافی است. 4

تخریب حصارهای شهر و منازل کفّار هنگام جنگ با آنان جایز است. 5

اگر خانه یا مغازه اجاره‏ای خراب شود، در صورتی که مستأجر نتواند از آن هیچ استفاده‏ای ببرد و امکان درست کردن آن نیز نباشد، اجاره باطل می‏گردد. امّا اگر اصل استفاده و درست کردن آن امکان پذیر باشد، مستأجر به جهت فوت بعض منفعت، حقّ فسخ دارد و می‏تواند اجاره را بر هم زند. 6

هرگاه بنای مشترک میان چند نفر، مانند دیوار، خراب شود و یکی از شرکا تصمیم به تعمیر آن بگیرد، نمی‏تواند دیگر

________________________________________

440

شرکا را مجبور به مشارکت نماید؛ لیکن در اینکه اقدام وی باید با اجازه آنان باشد یا نه، اختلاف است. 7

چنانچه شریکی دیوار مشترک را بدون اذن شرکای خود تخریب نماید، آیا واجب است آن را درست کند یا آنکه ضامن ارش) ر ارش (آن است؟ مسئله اختلافی است. 8

هرگاه مال وقفی به سبب اختلاف صاحبان آن، در شرف خرابی قرار گیرد و در نتیجه فروختن آن برای آنان سودمندتر باشد، بنابر مشهور، فروختن آن صحیح است. 9

با ویران شدن بنای مسجد، زمین آن از وقف خارج نمی‏شود. همچنین اگر خانه وقفی خراب شود؛ از این رو فروختن آن جایز نیست. 10

1. العروة الوثقی 133 - 132 /2 و 139 - 138؛ مصباح الهدی 2 43 - 42 /7. جواهر الکلام 3 341 - 336 /4. جامع المقاصد 155 /2؛ جواهر الکلام 87 - 82 /14؛ العروة الوثقی 404 /2؛ مستند العروة) الصلاة (4 238 - 237 /2. جواهر الکلام 9 271. 8 267 - 266 /26. 7 311 -310 /27. 6 65. 5 284 -280 /21. اللمعة الدمشقیة/ 95؛ جواهر الکلام 10 357 /22. جواهر الکلام 109 - 108 /28.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 439

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «خرابی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

خراب شدن، ویرانی

اعم

آسیب

اخص

خرابی موقوف ( فقه )

وابسته

تخریب

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خرابی به زیرصفحه خرابی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 439