حکومت به تضییق حکم
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حکومت به تضییق حکم : تضییق تعبّدی محدوده شمول حکم دلیل محکوم، توسط دلیل حاکم
حکومت به تضییق حکم، به معنای نظارت دلیل حاکم، بر دلیل محکوم و تفسیر آن، از راه ایجاد تضییق تعبدی در محدوده شمول حکم دلیل محکوم است، مثل آن که مولا بگوید: ' اذا شککت فی الصلاة فابن علی الاکثر؛ هر گاه در تعداد رکعات نماز شک کردی، بنا را بر اکثر بگذار '، و سپس به منظور تضییق دایره حکم قبلی بگوید: ' انما عَنَیتُ بذلک خصوص الشک بین الثلاث و الاربع؛ منظور من از شک، شک در رکعت سوم و چهارم بوده است ' و در این شک خاص، بنا را بر اکثر بگذار، نه در شک‌های دیگر، و با این بیان، دامنه شمول حکم دلیل اول را محدود نماید.
منابع
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 504
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 22
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 434
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 203
- فرهنگ نامه اصول فقه