حسن و قبح اعتباری
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حسن و قبح اعتباری : حسن و قبح نیازمند به واسطه در اتصاف شیء به آن دو
حسن و قبح اعتباری، مقابل حسن و قبح ذاتی و عرفی بوده و عبارت است از حسن و قبح فعلی که آن فعل به تنهایی، نه علت تامه برای حسن و قبح است و نه مقتضی آن، بلکه حسن و قبح آن اعتباری است؛ به این معنا که اگر فعل به اعتبار عناوین ضمیمه شده به آن، در زیر عنوان ' حَسَن ' قرار گیرد، حُسن، و اگر زیر عنوان ' قبیح ' قرار گیرد، قبح پیدا میکند و اگر داخل در هیچ کدام نباشد ـ یعنی نه عنوان حسن بر آن منطبق باشد و نه عنوان قبیح ـ نه حسن دارد و نه قبح، مانند: عنوان زدن یتیم، که اگر به قصد تأدیب او باشد، زیر عنوان عدل قرار گرفته و حسن است و اگر به عنوان تشفی و تعدی باشد، داخل در عنوان ظلم بوده و قبیح است.
منابع
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 220
- شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 64
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 499
- فرهنگ نامه اصول فقه