حسن ظاهر
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
حُسن ظاهر: نیکو بودن ظاهر شخص از دیدگاه شرع مقدس.
عنوان حسن ظاهر در بحث عدالت مطرح است و مراد از آن، این است که از دیدگاه شرع مقدس ظاهر شخص نیکو باشد؛ بدین معنا که پایبندی به حدود و احکام شرع مقدس در گفتار و رفتار او تجلّی یابد. مقابل آن حسن باطن قرار دارد که عبارت است از ملکه نفسانیای که شخص را بر پایبندی به حدود و احکام شرع مقدس برمیانگیزاند. 1 از آن در بابهای اجتهاد و تقلید، صلات و شهادات بحث کردهاند.
اکثر قدما - بنا بر آنچه به آنها نسبت داده شده - عدالت را به حسن ظاهر تعریف کردهاند؛ لیکن قول منسوب به مشهور این است که عدالت ملکه نفسانی است و حسن ظاهر مظهر و کاشف آن است. 2 برخی، کلام قدما را حمل بر کاشفیّت حسن ظاهر کردهاند. 3
بنابر قول دوم، آیا حسن ظاهر کاشف تعبّدی از عدالت است؛ حتّی اگر از آن ظن به عدالت شخص حاصل نشود، یا کاشف عقلایی است که تنها در صورت افاده علم یا ظنّ به حسن باطن، کاشف از عدالت شخص خواهد بود؟ مسئله محلّ بحث است4) ر عدالت (.
1. مستند الشیعة 2 70 /18. جواهر الکلام 299 - 290 /13؛ الأجتهاد والتقلید) صدر (/ 300 - 291؛ التنقیح) الإجتهاد و التقلید (/ 253؛ رسائل فقهیة) شیخ انصاری (/ 3 8. رسائل فقهیة)
________________________________________
302
شیخ انصاری (/ 9 - 8 و 4 24. الأجتهاد والتقلید) صدر (/ 322؛ العروة الوثقی 28 /1.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 301
اصطلاحنامه
اعم
اخص
وابسته
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 301