حسن احتیاط

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ حسن احتیاط

◄ حسن شرعی احتیاط

◄ حسن عقلی احتیاط

توضیح مفهومی

حسن احتیاط : رجحان احتیاط به حسب شرع

حسن احتیاط، به معنای رجحان احتیاط در نزد عقل و شرع است.

در این که رعایت احتیاط در نزد عقل و شرع فی الجمله ـ در برخی موارد ـ نیکو و پسندیده است، میان اصولیون اختلافی وجود ندارد، هر چند برخی آن را در همه جا نیکو می‌دانند و برخی به تفصیل اعتقاد دارند.

اصولیونی که احتیاط را مطلقا نیکو می‌دانند، می‌گویند: این جمله از قدیم در میان اصولی‌ها مشهور بوده است که: ' الاحتیاط حَسَن علی کل حال '؛ یعنی حتی در مواردی که شخص می‌تواند واقع را درک کند و حجت و برهان بر حکم واقعی را در اختیار دارد، احتیاط نیکو است، تا چه رسد به مواردی که نسبت به آن شک و شبهه وجود دارد.

اما از نظر عقل، شکی نیست که عقل به رجحان احتیاط حکم می‌نماید، زیرا به سبب احتیاط، شخص از وقوع در مفاسد واقعی حفظ می‌شود. در این مورد اصولی‌ها اتفاق نظر دارند. اما از جهت شرع، با توجه به اخبار رسیده از معصومین (ع) ، رجحان احتیاط، قطعی است، اگر چه در مولوی یا ارشادی بودن این رجحان میان اصولیون اختلاف است.

نکته:

احتیاط در دو مورد، به علت دخالت عوامل خارجی، رحجان ندارد:

1. احتیاطی که به ایجاد حالت روحی وسواس در شخص منجر گردد؛

2. احتیاطی که سبب اختلال نظام و هرج و مرج در زندگی انسان شود.

منابع

1. انوار الاصول جلد 3 : صفحه 85
2. علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 271
3. اصول الاستنباط : صفحه 223
4. اجود التقریرات جلد 2 : صفحه (202-203)
5. الموجز فی اصول الفقه : صفحه 334
6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «حسن احتیاط» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

استحباب احتیاط، رجحان احتیاط

اخص

حسن شرعی احتیاط، حسن عقلی احتیاط

وابسته

احتیاط ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حسن احتیاط به زیرصفحه حسن احتیاط/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 46، (202-203)، 203، 317، 318، 322
• اصول الاستنباط : صفحه 223
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 134، 165، 168، 170، 174
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 420، 424، 425
• المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 126، 127، 129، 130، 139
• الموجز فی اصول الفقه : صفحه 334
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 85، 110، 111، 216
• بحوث فی علم الاصول جلد 5 : صفحه 117
• تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 172، 178، 240، 241
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 229
• حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 262، 273، 357، 358
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 396
• دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 344
• علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 270، 271، 332
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 360
• فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 74
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 265، 269
• کفایة الاصول : صفحه 398، 403، 423
• مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 326
• منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 547
• منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 317، 324، 328
• نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 258، 274