حرام کفایی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حرام کفایی : فعل حرام برای هر یک از مکلّفان به شرط ارتکاب سایر مکلّفان
حرام کفایی، مقابل حرام عینی می‌باشد و عبارت است از فعلی که ترک آن بر تمامی مکلفان واجب است، اما هرگاه عده‌ای از مکلفان آن را ترک کنند، وجوب ترک از دیگران برداشته می‌شود؛ به بیان دیگر، فعلی است که انجام آن برای همه مکلفان حرام است، اما اگر بعضی از انجام آن خودداری کردند، لازم نیست دیگران آن را ترک کنند.
برای مثال، فروش سلاح به دشمنان اسلام در زمان جنگ با آنها، حرام است، حال اگر فرض شود سلاحی وجود دارد که مرکب از ده جزء می‌باشد و هر جزء آن در نزد یک مسلمان است و با نبودن حتی یک جزء، آن سلاح کارآمدی خود را از دست می‌دهد، حرمت بیع آن در ابتدا متوجه همه این اشخاص می‌شود، اما در صورتی که یک یا دو نفر حاضر به فروش نباشند، حرمت بیع از بقیه افراد برداشته می‌شود.
منابع
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 545
- ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه 26
- سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه 495
- فرهنگ نامه اصول فقه