عملکردها

حدیث سکوت

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

حدیث سکوت : حدیث مورد استناد در اثبات برائت شرعی؛ اِنّ الله تعالی سَکَتَ عن اشیاء…

حدیث سکوت، از احادیثی است که برای اثبات برائت شرعی به آن استدلال شده است. در این حدیث، امام معصوم (ع) می‌فرماید: ' ان الله تعالی سکت عن اشیاء لم یسکت عنها نسیاناً فلا تکلفوها '. [۱] مضمون حدیث این است: جاهایی که خداوند متعال نسبت به چیزهایی برای بندگان تکلیفی صادر نکرده، این عدم صدور ناشی از نسیان وی نبوده است، بنابراین، شما نیز از پرسش درباره آنها سکوت کنید و کاری نکنید که به آنها تکلیف شوید.

معلوم است که با این بیان، نمی‌توان به این حدیث، برای برائت استدلال نمود، زیرا مجرای برائت (عدم وصول تکلیف) جایی است که شارع تکلیفی را بیان نموده، اما به دلایلی به مکلف نرسیده است، اما در این حدیث آمده است که شارع، درباره چیزهایی سکوت نموده و برای آن حکمی بیان نکرده است. به همین علت، کسانی که خواسته‌اند در دلالت حدیث حجب بر برائت خدشه کنند تا به این وسیله آن را از زمره ادله برائت خارج نمایند، گفته‌اند: مراد از حجب، سکوت است.

نکته:

در بحث برائت، تنها برای شبهات تحریمی، به حدیث سکوت استدلال شده است.

پانوشت

  1. وسائل الشیعه جلد 18 : صفحه 129

منابع

  1. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 70
  2. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 267
  3. انوار الاصول جلد 3 : صفحه 53
  4. سیری کامل در اصول فقه جلد 11 : صفحه 250
  5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

اخبار برائت

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حدیث سکوت به زیرصفحه حدیث سکوت/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 53
  • انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 70
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 11 : صفحه 250
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 326
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 267
  • وسائل الشیعه جلد 18 : صفحه 129