حدیث سُفره
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حدیث سُفره : حدیث مورد استناد در اثبات برائت شرعی
حدیث سفره، از احادیثی است که برای اثبات برائت شرعی، به آن استدلال شده است و مضمونی قریب به حدیث سعه دارد. در این حدیث امام صادق (ع) می‌فرماید:
' ان امیرالمؤمنین (ع) سئل عن سفرة وجدت فی طریق مطروحة کثیر لحمها و خبزها و جبنها و بیضها و فیها سکین فقال امیرالمؤمنین (ع) یقوَّم ما فیها ثم یؤکل لانه یفسد و لیس له بقاء فاذا جاء طالبها غرموا له الثمن قیل له یا امیرالمؤمنین لایدری سفرة مسلم او سفرة مجوسی فقال هم فی سعة حتی یعلموا؛ از امیرمؤمنان (ع) درباره سفره‌ای که در راه انداخته شده است و بر روی آن مقدار زیادی نان، گوشت، پنیر و تخم مرغ قرار دارد و چاقویی نیز بر روی آن است سئوال می‌شود، حضرت می‌فرماید: محتویات سفره، قیمت گذاری شود و سپس خوردن آن جایز است، زیرا در غیر این صورت، فاسد می‌شود و اگر صاحب آن آمد و قیمت آن را مطالبه کرد به او پرداخت شود. به حضرت گفته شد: ممکن است این سفره را شخصی مجوسی انداخته باشد، ایشان فرمود: تا وقتی که علم به آن ندارند، در امان هستند و می‌توانند محتویات سفره را بخورند ' [۱] .
به کلامی که در ذیل حدیث آمده است (هم فی سعة حتی یعلموا) برای اثبات برائت، استدلال شده است، اما برخی به آن اشکال کرده‌اند که این قضیه خارجیه شخصیه است و حکم، اختصاص به مورد خاص دارد و نمی‌توان به غیر آن سرایت داد، زیرا تعبیر، ' هم فی سعة حتی یعلموا ' است، نه ' الناس فی سعة حتی یعلموا ' تا قضیه کلی باشد و گفته شود مورد مخصص نیست.
پانوشت
منابع
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 51
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 353
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حدیث سُفره به زیرصفحه حدیث سُفره/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.