عملکردها

حدیث سَعَة

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

حدیث سَعَة : حدیث دلالت کننده بر برائت شرعی؛ الناس فی سعة ما لا یعلمون

حدیث سعه، از احادیثی است که برای اثبات برائت شرعی به آن استدلال شده است. در این حدیث آمده است: ' الناس فی سعة ما لا یعلمون '. ظاهراً روایتی به این مضمون در جوامع روایی ما وجود ندارد، بلکه آن چه هست، نزدیک به این مضمون است، مثل: ' الناس فی سعة ما لم یعلموا '. [۱]

این حدیث را به دو صورت می‌توان خواند و بنا بر هر دو صورت نیز می‌توان به آن استدلال نمود:

1. مراد از ' ما '، مای موصوله باشد و ' سعه ' به آن اضافه شده باشد؛ ' الناس فی سعةِ ما لا یعلمون؛ مردم درباره آن چه نمی‌دانند، آزاد و در آسایش هستند '.

2. مراد از ' ما '، مای مصدری ظرفی باشد که متعلق به سعه است؛ یعنی مردم تا زمانی که جاهل هستند، در وسعت و راحتی قرار دارند.

در هر دو مورد، حکمی که بعد از بحث و جست‌و‌جو، برای مکلف مجهول است، برداشته می‌شود و درباره آن مؤاخذه‌ای نیز در کار نیست.

بعضی فقط در شبهات حکمی و بعضی، هم در شبهات حکمی و هم در شبهات موضوعی، به این حدیث استدلال نموده‌اند.

پانوشت

  1. وسائل الشیعه جلد 2 : صفحه 1073

منابع

  1. فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 364
  2. منهاج الاصول جلد 4 : صفحه 75
  3. کفایة الاصول : صفحه 388
  4. بحوث فی علم الاصول جلد 5 : صفحه 63
  5. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 172
  6. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 70
  7. تحریرالمعالم : صفحه 189
  8. انوار الاصول جلد 3 : صفحه 50
  9. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 236
  10. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 326
  11. سیری کامل در اصول فقه جلد 11 : صفحه (233-249)
  12. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 460
  13. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

اخبار برائت

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حدیث سَعَة به زیرصفحه حدیث سَعَة/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 181، 182
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 488
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 372، 373
  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 50، 52
  • انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 70
  • ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 460، 464
  • بحوث فی علم الاصول جلد 5 : صفحه 62، 63
  • تحریرالمعالم : صفحه 189
  • تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 142
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 172، 174
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 233، 322
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 11 : صفحه (233-249)
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 326
  • فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 364
  • فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 364
  • کفایة الاصول : صفحه 388، 389، 489
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 278
  • منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 427
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 236، 256
  • منهاج الاصول جلد 4 : صفحه 75
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 228
  • وسائل الشیعه جلد 2 : صفحه 1073