عملکردها

حجیت عقل عملی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

حجیت عقل عملی : صحّت استناد به مدرکات عقل عملی در احکام شرعی

حجیت عقل عملی، مقابل حجیت عقل نظری و به معنای صحت تمسک به مدرکات عقل عملی و عمل طبق آنها ـ به عنوان حکم شرع ـ است که لازمه آن، منجّزیت ـ در صورت اصابت به واقع ـ و معذّریت ـ در صورت عدم اصابت به واقع ـ است. اصولیون اعتقاد دارند عقل عملی توانایی ادراک احکام شرعی را ندارد، زیرا چنین ادراکی از محدوده ادراکات عقل عملی خارج بوده و در حوزه ادراک عقل نظری است. در مواردی (قضایای مشهوره) که همه عقلا ـ بما هُم عقلا ـ بر مطلبی اتفاق دارند، چون شارع مقدس یکی از عقلا، بلکه رئیس آنها، محسوب می‌شود، عقل نظری به کمک ملازمه، و از اتفاق عقلا بر چنین امری، حکم می‌کند که شارع مقدس نیز آن را قبول دارد.

منابع

  1. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 121
  2. شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 256
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

حجیت عقل ( اصول فقه )

وابسته

عقل عملی ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حجیت عقل عملی به زیرصفحه حجیت عقل عملی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 115، 121
  • شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 256