جمع شرعی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
جمع شرعی : رفع تنافی مدلول دو دلیل به وسیله دلیل شرعیِ دیگر
جمع شرعی، به معنای رفع تنافی میان دو یا چند دلیل متعارض از سوی شارع است؛ به دیگر بیان، رفع تنافی میان دو یا چند خبر متعارض به وسیله خبری دیگر را جمع شرعی می‌گویند، مانند: وجه جمعی که از امام رضا (ع) درباره دو خبر متعارض وارد شده است:
' عن عبدالسلام الهروی قال: قلت للرضا (ع) : یابن رسول الله، قد روی عن آبائک علیهم السلام فیمن جامع فی شهر رمضان فعلیه ثلاث کفارات…. و روی عنهم ایضا کفارة واحدة، فبأیّ الحدیثین نأخذ؟ قال: بهما جمیعا، فمتی جامع حراما او افطر علی حرام فی شهر رمضان، فعلیه ثلاث کفارات… إلی أن قال: و إن کان نکح حلالا أو أفطر علی حلال فعلیه کفارة واحدة '.
پانوشت
منابع
- الرسائل الاصولیة : صفحه (454-456)
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 445
- فرهنگ نامه اصول فقه