جزای غیر قابل تکرار
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
جزای غیر قابل تکرار : عدم امکان وقوع مکرّر جزای جمله شرطیه با تعدّد یا تکرار شرط
جزای غیر قابل تکرار، جزایی است که بیش از یک بار انجام نمیشود؛ یعنی با یک بار انجام، موضوع آن منتفی میگردد، مانند: شکسته شدن نماز که یک بار است و با تعدد شرط تکرار نمیشود؛ به خلاف جزای قابل تکرار که میتوان آن را چند مرتبه انجام داد.
توضیح: هر گاه دو جمله شرطی ـ یا بیش تر ـ وجود داشته باشد که شرط در آنها متعدد و جزا یکی باشد، دو فرض متصور است: گاهی جزا قابل تکرار است ـ که در جای خود بحث خواهد شد ـ و گاهی قابل تکرار نیست؛ چنان که در روایت آمده است: ' اذا خفی الاذان فقَصِّر و اذا خفیت الجدران فقَصِّر '.
جزا در این دو جمله، ' قَصِّر ' است و از آن جا که صرف الوجود نماز شکسته، مطلوب است و صرف الشیء لا یتثنی و لا یتکرر، پس نماز قابل تکرار نیست، چون اگر با قصد قربت تکرار شود، بدعت است و اگر بدون قصد قربت باشد، بیهوده است.
نکته:
در تعارض میان دو جمله یاد شده، باید در یکی از آن دو تصرف شود.
منابع
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 484
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 41
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 240
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه جزای غیر قابل تکرار به زیرصفحه جزای غیر قابل تکرار/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.