تَنابُز
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
تنابز
تَنابُز: دیگری را با لقب زشت خواندن.
در قرآن کریم از تنابز به عنوان صفتی ناپسند نهی شده1 و در باب حدود به مناسبت بدان اشاره رفته است.
خواندن و صدا کردن مسلمانی با لقب زشت همچون فاسق، فاجر، احمق و سفیه، حرام است و در صورت ثبوت آن نزد حاکم به بیّنه) ر بیّنه (یا اقرار) ر اقرار (، تعزیر میشود. مگر آنکه مخاطب، به صفتی مشهور باشد که اقتضای آن لقب را داشته باشد، مانند خواندن کسی که تظاهر به فسق و فجور میکند به لقب فاسق یا فاجر. 2
حکم یادشده اختصاص به مسلمان دارد؛ از اینرو، تنابز کفّار نسبت به یکدیگر موجب تعزیر نخواهد بود مگر آنکه در ترک تعزیر بیم وقوع در فتنه
برود که در این صورت برای دفع فتنه تعزیر میشود. 3
1. حجرات/ 2 11. الکافی فیالفقه/ 418؛ النهایة/ 3 729 - 728. الروضة البهیة 193 - 192 /9؛ جواهر الکلام 432 - 431 /41.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 638
اصطلاح‌نامه
یادداشت دامنه
با القاب زشت یکدیگر را خواندن
اعم
اخص
وابسته
منابع
- الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 14 : صفحه 37
- ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 4 : صفحه 508
- جامع المدارک فی شرح المختصرالنافع جلد 7 : صفحه 109
- جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 431
- درمحضرشیخ انصاری شرح محرمه جلد 5 : صفحه 248
- ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 127
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 77، 107، 168
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 40-1 : صفحه 204
- شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 167
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 638
- فقه الحدود و التعزیرات : صفحه 508
- قواعدالاحکام جلد 3 : صفحه 548
- کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 3 : صفحه 530
- کتاب المکاسب جلد 1 : صفحه 328
- مجمع الفائدة و البرهان جلد 13 : صفحه 169
- مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة جلد 9 : صفحه 282
- مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 14 : صفحه 451