تفسیر ( بدیع )

توضیح مفهومی

تفسیر ( بدیع ) : شرح عبارت مجمل ما قبل؛ از اقسام اطناب به زیادت

'تفسیر' در لغت به معنای آشکارکردن معنای سخن و شرح و بیان آن است.

تفسیر از اقسام بدیع و اطناب به زیادت است؛ یعنی گوینده، آن‌چه را که در آغاز، مجمل آورده، شرح می‌دهد، و کلامی که معنای پنهانی دارد، با کلام دیگری تفسیر و تشریح می‌شود؛ مانند:

«إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا** إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا ** وَإِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعًا»؛ «به راستی که انسان سخت آزمند (و بی‌تاب) خلق شده است؛ چون صدمه‌ای به او رسد، عجز و لابه کند و چون خیری به او رسد، بخل ورزد» (معارج// 19- 21) .

در این آیه «هلوعاً» ابهام دارد و با دو آیه بعد تفسیر شده است.

و نیز مانند: «اللَّهُ الصَّمَدُ ** لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ…» (سوره اخلاص) که از «لم یَلِد» به بعد، تفسیر «الصمد» است.

منابع

1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه (36-37)
2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 284
3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (243-244)

اصطلاح‌نامه

اعم

اطناب به زیادت

وابسته

ادات تفسیر

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تفسیر ( بدیع ) به زیرصفحه تفسیر ( بدیع )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آنچه باید از قرآن بدانیم : صفحه 243، 284
• اسباب النزول جلد 3 : صفحه 41
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (243-244)، 284
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 192، 200
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه (36-37)
• البرهان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (41-42)
• الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 42
• علوم القرآن : صفحه 216، 222، 226
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 2 : صفحه 228
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 5 : صفحه 37، 197
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 9 : صفحه 154
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 7، 8، 13، 124