عملکردها

تعارض احکام

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

تعارض احکام : تنافیِ مدلول دو یا چند دلیل فقهیِ متعلق به یک موضوع

تعارض احکام، به معنای تنافی میان دو یا چند حکم شرعی است که به یک موضوع تعلق گرفته است، مانند: تنافی میان حکم حرمت نماز جمعه در عصر غیبت و حکم وجوب نماز جمعه در عصر غیبت. از آنجا که احکام تکلیفی با یک دیگر متضاد هستند، تعلق دو حکم تکلیفی به یک موضوع از یک جهت محال است. گاهی تعارض میان احکام از نوع تعارض بدوی است، مانند: تنافی میان حکم اولی و ثانوی در یک موضوع؛ برای مثال، حکم اولی نوشیدن آب، اباحه است، اما در هنگام اضطرار، برای حفظ جان، حکم ثانوی آن وجوب خواهد شد و یا به واسطه تعلق نذر به آن، وجوب پیدا می‌کند. البته این تنافی میان احکام اولی و ثانوی از نوع تعارض بدوی می‌باشد، زیرا قابل جمع عرفی است و ادله ثانوی بر ادله اولی حکومت دارد.

منابع

  1. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 359
  2. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اخص

تعارض احکام اولیه و ثانویه، تعارض احکام ظاهری

وابسته

تعارض ادله

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض احکام به زیرصفحه تعارض احکام/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 74، 79، 82
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 359
  • القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 271
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 65
  • حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 370
  • کفایة الاصول : صفحه 193، 317، 322، 496
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 65، 208