عملکردها

ترخیص در اطراف علم اجمالی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

ترخیص در اطراف علم اجمالی : اجرای اصول ترخیصی در همه اطراف تکلیفِ معلوم به اجمال

ترخیص در اطراف علم اجمالی، عبارت است از اذن شارع به انجام تمام اطراف شبهه، در مواردی که علم اجمالی به حرمت وجود دارد، از طریق اجرای اصول ترخیصی در تمام اطراف آن.

توضیح:

درباره علم اجمالی، بحث است که آیا مخالفت قطعی با آن جایز است یا حرام؛ یعنی آیا می‌توان علم اجمالی را مانند جهل کامل فرض کرد و همان گونه که هنگام شک در اصل تکلیف، اصل برائت جاری می‌شود، در این جا هم در هر یک از اطراف شبهه، اصل برائت جاری گردد؛ برای مثال، در جایی که نسبت به حرمت نوشیدن مایع یکی از دو لیوان پیش رو، علم اجمالی وجود دارد، آیا می‌توان در تمام اطراف آن اصل برائت جاری نمود یا این که مخالفت قطعی با تمام اطراف علم اجمالی حرام است؟ مشهور اصولی‌ها به حرمت مخالفت قطعی اعتقاد دارند، و به همین دلیل اجرای اصول مرخِّص را در تمام اطراف جایز نمی‌دانند.

پانوشت

منابع

  1. انوار الاصول جلد 3 : صفحه (152-153)
  2. فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه (76-77)
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

وابسته

ترخیص ( اصول فقه )، علم اجمالی ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ترخیص در اطراف علم اجمالی به زیرصفحه ترخیص در اطراف علم اجمالی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 525
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 217، 223، 224، 225، 227، 228، 230، 233، 234، 235، 237، 238، 239، 240
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 233، 280
  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه (152-153)
  • بحوث فی علم الاصول جلد 5 : صفحه 169، 175، 176، 177، 178، 181، 183، 184، 186، 187، 192، 194، 209، 223، 238
  • تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 191، 196
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 249، 250، 258، 265
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 137
  • شرح رسائل جلد 3 : صفحه (194-225)
  • فوائد الاصول جلد 2 : صفحه (76-77)
  • فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه (76-77)
  • فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 101
  • منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 75، 76، 80، 85
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 313