ترتیب مصحف عبداللهبنعباس
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
ترتیب مصحف عبداللهبنعباس : ترتیب سورهها در مصحف ابنعبّاس
ابنعباس شاگرد علی بن ابیطالب (ع) و در رأس مفسران بود و ترتیب مصحف وی طبق نقل شهرستانی در مقدمه تفسیرش چنین است:
اقرء (علق) 96، ن 68، ضحی 93، مزمل 73، مدثر 74، فاتحةالکتاب 1، تبت 111، کوّرت (تکویر) 81، اعلی 87، لیل 92، فجر 89، المنشرح 94، رحمن 55، عصر 103، کوثر 108، تکاثر 102، دین 107، فیل 105، کافرون 109، اخلاص 112، نجم 53، اعمی 80، قدر 97، شمس 91، بروج 85، تین 95، قریش 106، قارعه 101، قیامه 75، همزه 104، مرسلات 77، ق 50، بلد 90، طارق 86، قمر 54، ص 38، اعراف 7، جن 72، یس 36، فرقان 25، ملائکه (فاطر) 35، مریم 19، طه 20، شعراء 26، نمل 27، قصص 28، بنیاسرائیل 17، یونس 10، هود 11، یوسف 12، حجر 15، انعام 6، صافات 37، لقمان 31، سبأ 34، زمر 39، مؤمن 40، حمسجده 41، حمعسق 42، زخرف 43، دخان 44، جاثیه 45، احقاف 46، ذاریات 51، غاشیه 88، کهف 18، نحل 16، نوح 71، ابراهیم 14، انبیاء 21، مؤمنون 23، رعد 13، طور 52، ملک 67، حاقه 69، معارج 70، نبأ 78، نازعات 79، انفطرت (انفطار) 82، انشقت (انشقاق) 84، روم 30، عنکبوت 29، مطففین 83، بقره 2، انفال 8، آلعمران 3، حشر 59، احزاب 33، نور 24، ممتحنه 60، فتح 48، نساء 4، اذا زلزلت (زلزال) 99، حج 62، الم سجده 32، منافقون 63، مجادله 58، حجرات 49، تحریم 66، تغابن 64، صف 61، مائده 5، توبه 9، نصر 110، واقعه 56، عادیات 100، فلق 113و ناس 114.
این ترتیب شامل 114 سوره است که کم و بیش به ترتیب نزول صورت گرفته است؛ ولی از آنجا که بسیاری از قاریان، قرائت خود را از ابن عباس گرفتهاند و قدمایی مثل عکرمه، عطاء، سعید بن جبیر و… از او نقل میکنند، این سؤال مطرح است که چرا در این زمینه چیزی از ابن عباس نگفتهاند، اگر چنین ترتیبی از ابنعباس رسیده بود، چرا اینان که نزدیکتر بودند، در این باره سخنی نگفتند؟
نیز ر.ک:مصحف ابنعباس.