عملکردها

تجافی در نماز

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

تجافی

تَجافی: دور کردن بازوان و آرنجها از پهلو و همچون دو بال گشوده قرار دادن آنها/ بلند کردن شکم از زمین/ بلند کردن زانوها از زمین و به حالت نیم خیز قرار گرفتن.

تجافی در لغت به معنای قرار نداشتن در جای و برداشتن چیزی از جای خود آمده و در کلمات فقها در سه مورد در نماز به کار رفته است: حال رکوع و سجود و حالت نشستن مأموم هنگام تشهّد امام.

تجافی در رکوع به باز کردن دستها همچون دو بال گشوده، در سجود به بلند کردن شکم از زمین و قرار دادن دستها همچون دو بال گشوده و در حال تشهّد امام به بلند کردن مأموم زانوهای خود را از زمین و بر سینه پا نشستن و گذاشتن انگشتان دست بر زمین تحقّق می‏یابد.

در روایات1 و به تبع آن در کلمات فقها از تجافی در رکوع و سجود به »تخوّی« و »تجنیح« نیز تعبیر شده است. فقها از این عنوان در باب صلات سخن گفته‏اند.

تجافی در رکوع و سجود برای مرد مستحب است. 2 البتّه تجافی به معنای بلند کردن شکم از زمین در حال سجده از دیدگاه برخی واجب است. 3

هرگاه مأموم در رکعت دوم یا آخر نماز به امام اقتدا کند، هنگام تشهّد امام عمل تجافی را انجام می‏دهد. در استحباب یا وجوب آن بر مأموم اختلاف است. ظاهر کلمات بیشتر فقها استحباب آن است. 4

1. وسائل الشیعة 323 /6 و 2 341. الروضة البهیة 619 /1 و 622؛ جواهر الکلام 105 /10؛ تحریر الوسیلة 3 172 /1. نهایة الإحکام 490 /1؛ مستند الشیعة 4 279 /5. جواهر الکلام 46 - 45 /14 و 50؛ العروة الوثقی) و حواشی () ج (166 /3؛ مستمسک العروة 287 - 286 /7؛ مستند العروة) الصلاة (5) قسم 313 - 311 / (2.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 353

اصطلاح‌نامه

یادداشت دامنه

دور کردن بازوان و آرنجها از پهلو و همچون دو بال گشوده قرار دادن آنها؛ بلند کردن شکم از زمین؛ بلند کردن زانوها از زمین و به حالت نیم خیز قرار گرفتن.

مترادفات

از واژه «تجافی در نماز» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تجافی

اعم

احکام نماز

اخص

تجافی ماموم، تجنیح

وابسته

عدم تجافی زن در سجده، نماز ( فقه )

== منابع ==index.php?catid=50

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 353، 362