عملکردها

تثلیث ( تقسیم سه گانه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

تثلیث گاه به معنای سه بخش کردن چیزی است، مانند تثلیث قربانی و تثلیث اشیاء بر حسب احکام و از آن جمله است تثلیث مصطلح در مسیحیت که به معنای سه دانستن خداوند یکتا است و گاه به سه بار انجام دادن عملی اطلاق می‏گردد مانند تثلیث مضمضه) ر مضمضه (و ذکر رکوع و سجود. این عنوان در فقه در بابهای طهارت، صلات و حج به کار رفته است. در اصول فقه، مبحث اصول عملی نیز از تثلیث اشیاء بحث شده است.

تثلیث قسم اوّل

1. تثلیث قربانی: قسمت کردن قربانی استحبابی به سه بخش) برای خود، هدیه به دیگران و صدقه به فقرا (مستحب است؛ 1 لیکن در استحباب یا وجوب آن در قربانی واجب - مانند قربانی حج تمتّع - اختلاف می‏باشد. 2

بنابر قول به استحباب تثلیث، مصرف قربانی تنها در یکی از موارد سه گانه - مانند صدقه دادن همه آن به فقرا - جایز

________________________________________

348

است. 3 بنابر قول به وجوب تثلیث اگر بخشی را برای خود جدا نکند ضامن نیست هرچند گناه کرده است. همچنین - بنابر تصریح برخی - چنانچه قسمتی را برای هدیه جدا نکند و در نتیجه تمامی قربانی را به فقرا بدهد، ضامن نیست. برخی در این صورت احتمال ضمان داده‏اند. لیکن اگر سهم فقرا را جدا نکند برخی تصریح به ضمان کرده‏اند. 4

اختلاف در وجوب یا استحباب تثلیث در صورتی است که قربانی به سبب کفّاره یا نذر و مانند آن واجب نشده باشد وگرنه - بنابر مشهور - تثلیث آن جایز نیست و همه قربانی باید به فقرا داده شود. 5

2. تثلیث در الوهیّت: تثلیث مورد اعتقاد مسیحیان) اَب، ابن و روح القدس (شرک و کفر است؛ زیرا می‏گویند خداوند در عین وحدت و یگانگی، سه است و ذات یکتا را سه بخش کرده‏اند.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 347

اصطلاح‌نامه

اعم

تقسیم ( توزیع )

اخص

تثلیث قربانی

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 347