عملکردها

تأویل مذموم

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تأویل مذموم : تأویل غیرمطابق با واقع به انگیزه توجیه عقاید خود

گمراهان برای ایجاد فتنه و منحرف‌کردن مردم از راه حق، بر خلاف مضامین درست قرآن سراغ تأویل باطل یا مذموم می‌روند و آیات قرآن را طبق خواسته‌های شیطانی، بر مقاصد گمراه‌کننده خود حمل می‌کنند؛ چنان‌که آیه 7 سوره آل‌عمران از تأویل اهل ضلالت نکوهش کرده است: «فَأَمَّا الَّذِینَ فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاء الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاء تَأْوِیلِهِ»؛ «اما کسانی که در دلهایشان انحراف است برای فتنه‏جویی و طلب تاویل آن (به دلخواه خود) از متشابه آن پیروی می‏کنند».

عده‌ای آیات قرآن را طبق مراد و مذهب خویش تأویل کرده، از معانی اصلی خود می‌گردانند؛ چنان‌که باطنیان مراد از «أقیموا الصلاة» را اطاعت از امام، یا مراد از «صوم» را نگهداری اسرار، و بهشت را کنایه از علم و عقل، و جهنم را کنایه از جهل می‌گیرند.

منابع

  1. مبانی و روشهای تفسیر قرآن : صفحه (118-119)
  2. شناخت قرآن : صفحه (233-234)

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تأویل مذموم» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تأویل به رأی

اعم

تأویل قرآن ( علوم قرآنی )

وابسته

تأویل ممدوح

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تأویل مذموم به زیرصفحه تأویل مذموم/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد : صفحه 164
  • التفسیر و المفسرون : صفحه 232
  • شناخت قرآن : صفحه (233-234)
  • مبانی و روشهای تفسیر قرآن : صفحه (118-119)
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 5 : صفحه 164، 166