عملکردها

بلندی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

بلندی

بلندی: جای بلند مانند تلّ و تپه/ ارتفاع.

از مفهوم نخست به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج و مزار سخن رفته است.

انجام دادن امور زیر مستحب است: ایستادن مؤذّن در اذان اعلام) ر اذان اعلام (بر بلندی، 1 قرار گرفتن خطیب جمعه بر جای بلند مانند منبر یا غیر آن، 2 تیمّم کردن بر خاک یا سنگی که در بلندی قرار دارد، 3 تکرار تلبیه4) ر تلبیه (در حال احرام هنگام برآمدن بر بلندی و فرود آمدن از آن و نیز گفتن ذکر »اللَّهُ اَکْبَر، اللَّهُ أَکْبَر، لا إلهَ إلاّ اللَّهُ و اللَّهُ أَکْبَر، وَ الحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمِینَ، اللَّهُمَ لَکَ الشَّرَفُ عَلی کُلِّ شَرَفٍ« هنگام بر آمدن بر بلندی و عبور از پلها در سفر5 و نشستن بر موضع مرتفع هنگام ادرار کردن به‏گونه‏ای که از پاشیدن آن بر بدن و لباس جلوگیری شود؛ 6 لیکن ادرار کردن در هوا از مکان مرتفع - مانند پشت بام - مکروه است. 7

از مفهوم دوم به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج و جهاد سخن گفته شده است.

طهارت: مرتفع ساختن قبر از سطح زمین به مقدار چهار انگشت، مستحب و افزون بر آن مکروه است. 8

صلات: محلّ قرار گرفتن پیشانی در حال سجده جایز نیست به بیش از یک

خشت) چهار انگشت بسته (از محلّ ایستادن نمازگزار بلندتر باشد) ر سجود (. 9

در نماز جماعت نباید مکان امام به مقدار قابل اعتنا بلندتر از مکان مأمومین باشد؛ 10 لیکن عکس آن جایز است) ر نماز جماعت (. 11

افضل اوقات به جا آوردن نماز جعفر) ر نماز جعفر (، روز جمعه هنگام بلندی روز است. 12 وقت نماز اعرابی) رنماز اعرابی (هنگام بلندی روز است. 13

برای کسی که تا بلندی روز در مسجد الحرام یا مسجد النّبی صلّی اللَّه علیه و آله به‏سر می‏برد مستحب است پیش از اقامه نماز ظهر و عصر مسجد را ترک نکند. 14 بلند کردن دستها هنگام دعا مستحب است. 15

حج: به قول مشهور بلندتر ساختن بنا بر کعبه برای اهالی مکّه مکروه است. 16

جهاد: برای کافر ذمّی) ر اهل ذمّه (جایز نیست خانه خود را از خانه مسلمانانی که در همسایگی وی زندگی می‏کنند، بلندتر بنا کند. 17

1. جواهر الکلام 2 62 /9. کتاب السرائر 3 294 /1. جواهر الکلام 142 /5؛ العروة الوثقی 4 493 /1. جواهرالکلام 272 /18؛ العروة الوثقی 5 570 /2. المزار) شیخ مفید (/ 6 66. الحدائق الناضرة 50/2 و7 84. مستندالشیعة 8 394 /1. جواهر الکلام 312 /6؛ مستند الشیعة 9 275 - 274 /3. جواهر الکلام 12 170. 11 165 /13. 10 150 /10. العروة الوثقی 13 106 /2. قواعد الاحکام 14 299 /1. العروة الوثقی 15 418 /2. کشف الغطاء 16 497 /3. مستند الشیعة 17 311 /13. جواهر الکلام 284 /21.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 133

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «بلندی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ارتفاع ( بلندی )

اعم

مقدار ( فقه )

اخص

ارتفاع خانه، ارتفاع قبر، بلندی دیوار مسجد، بلندی صدای موذن، بلندی غیر متعارف صدا، بلندی قبر از زمین، بلندی ماه، بلندی محل سجده، بلندی مناره مسجد

وابسته

اذان در بلندی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه بلندی به زیرصفحه بلندی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 133