عملکردها

اَخْتِه

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

اخته ( خَصیّ ): بی خایه، تخم کشیده.

از آن در باب‌های حج، تجارت، نکاح، ظهار، ایلاء، صید و ذباحه، قصاص و دیات سخن گفته شده است.

حج: در حج، حیوان اخته از قربانی کفایت نمی‌کند. 1 طواف نساء (--' طواف نساء) بر اخته نیز واجب است. 2

تجارت: اخته کردن انسان، حرام 3 و اخته کردن حیوان مکروه است؛ هر چند فتوا به حرمت آن، از برخی قدما نقل شده است. 4

نکاح: نگاه کردن به نا محرم بر اخته نیز حرام است. 5 به قول مشهور، اخته بودن از عیب‌های نکاح به شمار می‌رود و زن پس از آگاهی از آن، می‌تواند عقد ازدواج را فسخ کند. 6 اخته در صورت داشتن توان بر آمیزش می‌تواند محلّل زن سه طلاقه باشد 7 (--' تحلیل) .

عدّه: آمیزش اخته نیز سبب وجوب عدّه (--' عدّه) بر زن است. 8

ظهار و ایلاء: ظهار (--' ظهار) و ایلای (--' ایلاء) اخته صحیح است. 9

قصاص و دیات: آلت تناسلی مرد سالم، در مقابل آلت تناسلی اخته قصاص می‌شود. دیه آلت تناسلی اخته نیز کامل است، مگر آن که اختگی با فلج بودن آلت تناسلی توأم باشد که در این صورت، قصاص ساقط است و دیه آن نیز به قول مشهور - بلکه به قول منسوب به همه متأخّران - یک سوم دیه کامل است. 10

1 - جواهر الکلام 19 145.

2 - 261 و 20 467.

3 و 4 - مفتاح الکرامة 8 18.

5 - مهذّب الاحکام 24 49.

6 - جواهر الکلام 30 322.

7 - 32 171.

8 - 212.

9 - 33 120.

10 - 42 375 و 43 266 - 268.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 311

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «اَخْتِه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

خُصی، مسلول الخصیه، معیب الانثیین

اخص

حیوان اخته، عبد اخته

وابسته

آلت تناسلی اخته، آمیزش اخته، امامت اخته، ایلاء اخته، بیضه اخته، خصای زوج، دیه آلت تناسلی اخته، ذبح اخته، ذبیحه اخته، شهادت اخته، طواف نسای اخته، ظهار اخته، عده زوجه اخته، عنین، قذف اخته، مجبوب ( فقه )، محلّل اخته، ممسوح ( فاقد آلت و خصیه )، نگاه اخته به نامحرم

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اَخْتِه به زیرصفحه اَخْتِه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • ترمینولوژی حقوق : صفحه 262
  • جامع المدارک فی شرح المختصرالنافع جلد 4 : صفحه 362
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 13 : صفحه 226
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 311
  • فقه الامام جعفرالصادق جلد 5 : صفحه 258
  • مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة جلد 8 : صفحه 507
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 8 : صفحه 103