عملکردها

امر فعلی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

امر فعلی : مرتبه ابلاغ امر به مکلفان، بعد از مرتبه اقتضا و انشا

امر فعلی، مقابل امر انشایی است و به امری گفته می‌شود که بعد از وجود مقتضی و ملاک (مصلحت ملزمه) در متعلق آن، از جانب شارع (آمر) انشا و به مکلفان ابلاغ گردیده و در مورد آنها فعلیت پیدا می‌کند. بعد از این مراحل، اگر مکلف تمامی شرایط تکلیف را داشت و مانعی برای توجه تکلیف به وی وجود نداشت، امر بر او منجز می‌شود.

نکته:

اوامر شارع خطاب به همه مکلفان ـ چه عالم و چه جاهل ـ صادر شده است، ولی فعلیت حتمیه آنها منوط به اطلاع مکلف ـ از راه قطع و یا یکی از راه‌های ظنی معتبر ـ است که از آن تعبیر به ' ابلاغ ' و عدم وجود مانع، شده است.

منابع

  1. درر الفوائد : صفحه 138
  2. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 183
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «امر فعلی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اوامر فعلی

اعم

اوامر ( اصول فقه )

منابع

  • ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 183
  • درر الفوائد : صفحه 138