امر تأسیسی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
امر تأسیسی : طلب مستقل متضمن لزوم امتثال مستقل
تأسیس در لغت به معنای پی نهادن و ایجاد کردن است.
امر تأسیسی، مقابل امر تأکیدی بوده و به معنای امری است که بر مطلوبی جدید دلالت نموده و امتثالی را مستقل از امتثال اوامر مشابه خود طلب مینماید؛ به بیان دیگر، در امر تأسیسی، آمر، خواستهای جدید دارد، نه این که قصد او تأکید بر امر قبلی خود باشد.
از مواردی که در اصول، از تأسیسی یا تأکیدی بودن امر سخن به میان آمده است، مبحث ' امر بعد امر ' است که در تأسیسی یا تأکیدی بودن امر دوم تردید وجود دارد.
برای مثال، اگر مولا دو بار بگوید: ' صلّ ' و دومی تأسیسی باشد، خواندن دو نماز بر مکلف واجب است، اما اگر دومی تأکید اولی باشد یک نماز بر او واجب میباشد.
به هنگام شک در تأکیدی یا تأسیسی بودن، اصل اولی تأسیس است؛ یعنی مولا در امر دوم خواستهای جدید و غیر از آن چه در امر اول طلب کرده، دارد.
نیز ر.ک:امر بعد امر، امر تأکیدی.
منابع
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 87
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 512
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «امر تأسیسی» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه امر تأسیسی به زیرصفحه امر تأسیسی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 87
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 405
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 157، 158
- المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 493
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 512
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 343
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 194
- کفایة الاصول : صفحه 179
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 400