امر اوّلی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
امر اوّلی : امرِ تعلق گرفته به موضوع، در فرض علم و اختیار مکلَّف
امر اولی، مقابل امر ثانوی و امر ظاهری بوده و به امری گفته میشود که به عنوانی از عناوین اولی تعلق گرفته است؛ به این بیان که امر، اولا ًو بالذات و بدون در نظر گرفتن جهل یا شک مکلف نسبت به موضوع و نیز بدون در نظر گرفتن حالت اضطرار، اکراه، تقیه و سایر عناوین ثانوی، به خود موضوع و عنوان تعلق گرفته است. به بیان دیگر، امر به نفس موضوع، در حالت علم مکلفبه موضوع و اختیار وی در انجام آن و عدم وجود مانع، تعلق گرفته است، مانند: امر به وضو گرفتن برای نماز، که اگر آب برای وضو یافت نشود و یا آب در دسترس باشد ولی برای نمازگزار ضرر داشته باشد، حکم اولی به حکم ثانوی تبدیل میشود و تیمم به عنوان حکم ثانوی بر مکلف، واجب میگردد.
منابع
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 298
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 194
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه (35-36)
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 195
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «امر اوّلی» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه امر اوّلی به زیرصفحه امر اوّلی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.