الهام ( وحی )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
الهام ( وحی ) : القای معنا در قلب؛ از انواع وحی مباشری
«الهام» در لغت به معنای بلعیدن، نوشیدن، اعلام و در دل افکندن چیزی است. راغب میگوید: الهام، القای چیزی از جانب خداوند در قلب است؛ مانند سخن حضرت رسول (ص) : «إنّ الروح الأمین نفث فی روعی».
الهام در اصطلاح، القای معنا در دل از طریق فیض و بدون اکتساب، و از گونههای وحی مباشری است و در آیاتی از قرآن کریم از آن یاد شده است؛ مانند:
1. «وَأَوْحَیْنَا إِلَی أُمِّ مُوسَی أَنْ أَرْضِعِیهِ» (قصص// 7) که به الهام خودآگاه اشاره دارد.
2. «وَأَوْحَی رَبُّکَ إِلَی النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیُوتًا» (نحل// 68) که به الهام غریزی و ناخودآگاه اشاره میکند.
گفتنی است که الهام گاهی به معنای وحی و گاهی درباره مفهومی مقابل وحی که ممیزاتی ندارد به کار برده میشود.
منابع
- لسان العرب جلد 12 : صفحه 555
- کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 1 : صفحه 256
- دائرة المعارف الشیعیة العامة جلد 2 : صفحه 322
- تاریخ قرآن : صفحه 145