الزام تخییری
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
الزام تخییری : طلب اکید بر انجام یا ترک یکی از چند چیز به صورت تخییر
الزام تخییری، از اقسام احکام الزامی و مقابل الزام تعیینی است و مراد از آن، بعث یا زجر اکید مولا در انجام یا ترک یکی از دو یا چند چیز به صورت تخییر می‌باشد، به گونه‌ای که با انجام و یا ترک یکی به صورت تخییر، تکلیف از مکلف ساقط می‌گردد.
برای مثال، در کفاره روزه ماه رمضان، شارع یکی از سه چیز ـ دو ماه روزه پشت سر هم، اطعام شصت فقیر و یا عتق رقبه ـ را به صورت تخییر از مکلف خواسته است و مکلف با عمل به هر کدام، می‌تواند تکلیف را از خود ساقط نماید.
نکته:
اصولیون نسبت به وجود مصداقی حرمت تخییری، اختلاف دارند.
منابع
- کفایة الاصول : صفحه 174
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 59
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 501
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 301
- اصول الفقه : صفحه 51
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه (331-332)
- اصطلاحات الاصول : صفحه 282
- فرهنگ نامه اصول فقه