عملکردها

اقل و اکثر استقلالی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اقل و اکثر استقلالی : دو فعل ِ جایگزین در مقام امتثالِ فی الجمله

اقل و اکثر استقلالی، مقابل اقل و اکثر ارتباطی می‌باشد و آن، دو فعلی است که در مقام تعلق تکلیف لحاظ گردیده و هر دو مرکب بوده و در مجموعه‌ای از اجزا و شرایط با هم اشتراک دارند، ولی یکی از آنها اجزا و شرایط بیشتری دارد، و با این حال، از یک دیگر مستقل شمرده می‌شوند، به گونه‌ای که اگر امر مولا به اکثر تعلق گرفته باشد و مکلف اقل را به جا آورد، تکلیف خود را به طور کامل امتثال نکرده است، اما برای انجام دادن اقل، به او پاداش داده می‌شود و تکلیف از او ساقط می‌گردد، مانند آن که مکلف شک کند ده نماز از او قضا شده است یا دوازده نماز؛ در این فرض، اگر ده نماز را بخواند و در واقع دوازده نماز بر عهده او باشد، نسبت به خواندن ده نماز، امر مولا را امتثال نموده و امتثال دو نماز دیگر بر عهده او است؛ به خلاف اقل و اکثر ارتباطی که اگر مکلف اقل را انجام دهد و ـ در واقع ـ اکثر واجب باشد، اصلاً امتثالی صورت نگرفته است.

نیز ر.ک:دوران بین اقل و اکثر استقلالی.

منابع

  1. اصطلاحات الاصول : صفحه 66
  2. ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 15
  3. سیری کامل در اصول فقه جلد 12 : صفحه 328
  4. تحریرالفصول جلد 5 : صفحه 621
  5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «اقل و اکثر استقلالی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اقل و اکثر غیر ارتباطی

اعم

اقل و اکثر

وابسته

اقل و اکثر ارتباطی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اقل و اکثر استقلالی به زیرصفحه اقل و اکثر استقلالی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصطلاحات الاصول : صفحه 66، 67
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 426
  • الفوائد الحائریة : صفحه 62
  • المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 628
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 536
  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 172
  • ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 15
  • بحوث فی علم الاصول جلد 5 : صفحه 325
  • تحریرالفصول جلد 5 : صفحه 621
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 321
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 313
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 423
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 12 : صفحه 328
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 315
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 270، 373