عملکردها

اطلاق جمع بر مفرد

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اطلاق جمع بر مفرد : ذکر صیغه جمع و اراده مفرد؛ از اقسام مجاز لغوی

به‌کارگیری صیغه‌ای به جای صیغه دیگر، مانند اطلاق جمع بر مفرد، یکی از گونه‌های مجاز لغوی است؛ مانند:

1. «وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْساً»؛ «و چون شخصی را کشتید» (بقره// 72) . در این آیه، با این که قاتل یک نفر است «قتل» را به جمع نسبت داده است.

2. «قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ»؛ «می‏گوید پروردگارا مرا بازگردانید» (مؤمنون// 99) . در این آیه، «ارجعون» به صورت جمع آمده و بر مفرد اطلاق شده است.

مثال‌های فوق برای اطلاق جمع بر مفرد بر اساس نوشته سیوطی و زرکشی بیان شده است؛ ولی بنا بر تحقیق، این آیات تفسیر دیگری نیز دارند.

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 6
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 130

اصطلاح‌نامه

اعم

مجاز لغوی ( علوم قرآنی )

وابسته

اطلاق مفرد بر جمع

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اطلاق جمع بر مفرد به زیرصفحه اطلاق جمع بر مفرد/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 130
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 6
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 9
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 310