عملکردها

اصول لفظی وجودی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اصول لفظی وجودی : اصول رافعِ شک در مطابقت اصل ظهور با اراده جدّی

اصول لفظی بر دو قسم است:

1. اصول لفظی وجودی، مثل: اصالت عموم، اصالت حقیقت و اصالت ظهور؛

2. اصول لفظی عدمی، مثل: اصالت عدم قرینه، اصالت عدم تقیید و اصالت عدم تخصیص.

منشأ شک در این که متکلم خلاف ظاهر کلام خود را اراده کرده یانه، دو چیز است:

أ. شک در مطابقت اراده استعمالی با ظهور کلام، از آن رو که استعمال مجازی احتمال داده می‌شود؛

ب. شک در مطابقت اصل ظهور با اراده جدی، و در حقیقت، شک در مطابقت اراده استعمالی با اراده جدی با قطع به تطابق اراده استعمالی و ظهور.

برای رفع شک ناشی از مطابقت اصل ظهور با اراده جدی، باید به اصول لفظی وجودی همانند: اصالت حقیقت، اصالت عموم و اصالت اطلاق، تمسک نمود، زیرا اراده جدی، مطابق با حقیقت، اطلاق و یا عموم است [۱] .

نیز ر.ک:اصول لفظی عدمی.

پانوشت

  1. نهایة الافکار جلد 3 : صفحه (85-86)

منابع

  1. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 139
  2. المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 165
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

اصول لفظی

وابسته

اصول لفظی عدمی

منابع

  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 139
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 165
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 235
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه (85-86)