اصالت عموم
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
اصالت عموم : نفی احتمال تخصیص لفظ عام پس از جست‌و‌جو
اصالت عموم، از اصول معتبر لفظی است و در جایی کاربرد دارد که لفظ عامی بیان شود و در این که آیا از آن عموم اراده شده یا نه، تردید شود؛ به بیان دیگر، هر گاه گوینده، لفظ عامی را به کار برد، اما این شک پدید آید که آیا او معنای عام را اراده کرده یا در کلام خود مخصص آورده است، می‌توان با تمسک به اصالت عموم، احتمال تخصیص را نفی و به عموم آن عمل کرد تا وقتی که وجود مخصص برای عام، محرز گردد.
برای مثال، هر گاه گفته شود: ' از همه دانشمندان عیادت کن ' و تردید شود که آیا منظور گوینده، تمام دانشمندان با هر نوع تخصصی است یا تنها دانشمندان دینی مراد است، در این صورت با اجرای اصالت عموم، مخاطب باید به عیادت تمام دانشمندان برود.
نکته اول:
اصالت عموم پس از جست‌و‌جو و یأس از مخصص، حجیت دارد و مدرک حجیت آن بنای عقلا است.
نکته دوم:
برخی از اصولیون معتقدند اصول لفظی وجودی، مثل اصالت عموم، به اصالت ظهور برگشت نموده و هر یک از آنها مصداقی از اصالت ظهور می‌باشد.
منابع
- الموجز فی اصول الفقه : صفحه 28
- اصطلاحات الاصول : صفحه 57
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 139
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 36
- المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 165
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه (232-233)
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 461
- سیری کامل در اصول فقه جلد 8 : صفحه 303
- سیری کامل در اصول فقه جلد 8 : صفحه 111
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «اصالت عموم» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اصالت عموم به زیرصفحه اصالت عموم/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 461، 492، 510
- اصطلاحات الاصول : صفحه 57
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 36
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 139
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه (232-233)، 233
- المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 165
- الموجز فی اصول الفقه : صفحه 28
- تحریرالمعالم : صفحه 32
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 492، 493
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 513، 514، 515
- سیری کامل در اصول فقه جلد 8 : صفحه 111، 303
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 74
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 185
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 95
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 216
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 552
- کفایة الاصول : صفحه 263، 264
- مبادی فقه و اصول جلد 7 : صفحه 88
- مبادی فقه و اصول : صفحه 11، 88
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 100
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 285، 289
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 517، 524، 529
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 235
- نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 235