استقسام به ازلام
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
ازلام جمع ' زُلَم ' یا ' زَلَم '، به تیرهای تیز نشده و بی پَر اطلاق می‌شود که اعراب جاهلی برای کهانت (--' کهانت) و داوری خواستن از بت‌ها به کار می‌بردند و در اصل، ساخته کاهنان بوده است. این عمل بیشتر در بتخانه‌های آنان و نزد خدایان دروغین صورت می‌گرفت و کاربرد آن نیز در مسائل مورد اختلاف، امور مشورتی مانند ازدواج یا مسافرت و تعیین نَسَب افراد و الحاق فرزند به پدر بوده است. 1
از این عمل به ' استقسام به ازلام ' تعبیر می‌شد که قرآن کریم به حرمت و اجتناب از آن تصریح کرده است. 2 در حدیث در مقام تفسیر ' استقسام به ازلام ' آمده است: ' در دوران جاهلی ده نفر، به شراکت، شتری را می‌خریدند و پس از نحر، با قرعه زدن به قِداح (تیر) آن را با روش و آدابی خاص میان خود تقسیم می‌کردند '. 3 این عمل، قمار
________________________________________
375
به شمار می‌رفت. از این عنوان در باب تجارت به مناسبت بحث قمار، سخن رفته است.
استقسام به ازلام و خوردن گوشتی که از این راه به دست می‌آید، حرام است 4 (--' قمار).
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 374