استعمال لفظ در مثل

توضیح مفهومی

استعمال لفظ در مثل : اطلاق لفظ و اراده مثل آن بدون قصد معنا

استعمال لفظ در مثل، از اقسام استعمال لفظ در لفظ می‌باشد و عبارت است از اطلاق لفظ و اراده مثل آن بدون اراده معنا، مانند این که گفته شود: ' زید ' در جمله ' ضرب زید ' فاعل است، و فقط لفظ ' زید ' موجود در این جمله قصد شود، نه در همه جملات مشابه آن.

توضیح:

اگر شخصی یک جمله خبری واقعی را بیان کند، برای مثال، بگوید: ' ضرب زید ' و شنونده در صدد تجزیه و ترکیب این جمله برآید، توجه خود را صرفاً به آن جمله خاص معطوف نموده و می‌گوید: ' زید ' در جمله، عنوان فاعلی دارد؛ یعنی وی لفظ ' زید ' را در ' زیدِ ' آن جمله خاص استعمال می‌نماید؛ به بیان دیگر، وقتی می‌گوید: زید در جمله مذکور فاعل است، با زبان خویش کلمه زید را در زیدِ آن مخبر و متکلم به کار برده است.

درباره استعمال لفظ در مثل، میان اصولی‌ها اختلاف است؛

برخی هم چون مرحوم ' بروجردی ' و ' خویی ' معتقدند استعمال لفظ در مثل از باب استعمال نیست ، و برخی دیگر هم چون مرحوم ' آخوند خراسانی ' آن را از باب استعمال می‌دانند .

منابع

1. نهایة الاصول : صفحه 32
2. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 22
3. تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه : صفحه 171
4. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 109
5. سیری کامل در اصول فقه جلد 1 : صفحه (541-543)
6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «استعمال لفظ در مثل» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اطلاق لفظ در مثل

اعم

استعمال لفظ در لفظ

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استعمال لفظ در مثل به زیرصفحه استعمال لفظ در مثل/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 30
• الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 22
• المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 95، 100
• تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه : صفحه 171
• تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 45
• تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 47
• حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 32
• سیری کامل در اصول فقه جلد 1 : صفحه (541-543)
• کفایة الاصول : صفحه 29، 30
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 94، 96
• مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 109
• منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 163
• نهایة الاصول : صفحه 32